Aartsbisschop Chaput over de synode: “De enige waardige agenda is de agenda die Jezus ons in de evangeliën heeft gegeven” @NCRegister @justforkwicks
In een uitgebreid interview reageert de emeritus-aartsbisschop op het laatste nieuws over de lopende synode en herinnert hij katholieken eraan: ‘Kerkelijke bijeenkomsten moeten gaan over het verkondigen van het Evangelie en niet over het bevorderen van een bepaalde ideologie of sociologische analyse.’
Kelsey Wicks/ACI Prensa; Interviews; 10 februari 2023
ACI Prensa interviewde aartsbisschop Charles J. Chaput, emeritus aartsbisschop van Philadelphia, over de verwarring en controverses die zijn ontstaan rond de Synodale Weg van de Duitse bisschoppen. De Noord-Amerikaanse aartsbisschop, die gedurende drie pontificaten aan talrijke synodes heeft deelgenomen, waaronder als een van de vertegenwoordigers van Amerika op de bisschoppensynode van 2015 over het gezin, is een algemeen erkende autoriteit op dit gebied.
Wat is uw reactie op recente uitspraken van de organisatoren van de synode, die de continentale vergaderingen vertelden geen “agenda op te leggen” aan de discussies?
De enige waardige agenda voor de synode is de agenda die Jezus ons in de evangeliën heeft gegeven. De Kerk is nu een verdeeld huis, zowel kerkelijk links als rechts hebben een agenda. Kerkelijke bijeenkomsten moeten gaan over de verkondiging van het evangelie en niet over het bevorderen van een bepaalde ideologie of sociologische analyse.
De voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, bisschop Georg Bätzing, heeft gezegd dat het zijn taak is “een wereldwijd proces op gang te brengen dat de Kerk moet vernieuwen” en dat “wij [de Kerk] overtuigende antwoorden nodig hebben over hoe we het Evangelie kunnen herontdekken en verkondigen.” Dit is gecombineerd met een meerderheid van Duitse bisschoppen en een Duits synodaal pad die pleiten voor de zegening van verbintenissen tussen personen van hetzelfde geslacht, de hervorming van het priesterschap en het diaconaat, inclusief de wijding van vrouwen, het toelaten tot de communie van protestanten en mensen in ongeregelde huwelijken, en andere doctrinaire veranderingen. Wat is uw reactie op deze voorstellen als “overtuigende antwoorden en verkondigingen van het Evangelie?”
De Kerk heeft altijd overtuigende antwoorden gegeven. Ze zijn overtuigend omdat ze waar zijn; niet altijd gemakkelijk of welkom, maar leven gevend en waar. Dat verklaart het succes van het christendom door de tijd heen. Teruggaan naar de basis is wat de Kerk zal vernieuwen – geen antwoorden die de tijd goed uitkomen, maar het katholieke geloof schenden.
Onlangs herhaalde de Amerikaanse kardinaal Robert McElroy veel van dezelfde [Duitse] ideeën in de media, wat aanleiding gaf tot een reactie van de Amerikaanse aartsbisschop Samuel Aquila en de Afrikaanse kardinaal Wilfred Napier, die beiden van mening waren dat kardinaal McElroy de oproep van Jezus over het hoofd zag van “Bekeer je en geloof in het Evangelie”. Wat is uw reactie op de wereldwijde kritiek op deze standpunten?
Kardinaal McElroy schreef duidelijk en moedig over zijn overtuigingen. Helaas zijn veel van zijn overtuigingen onjuist en in strijd met het geloof van de Kerk. Ik ben verbaasd – en wat erger is, veel goede mensen zijn in de war en geshockeerd – dat hij niet publiekelijk is gecorrigeerd door de Heilige Stoel.
Latijns-Amerika maakt momenteel 40% uit van de wereldwijde katholieke bevolking, maar heeft heel weinig gezegd over het thema van de synodaliteit. Wat maakt u op uit de relatieve stilte van Latijns-Amerika over de Synode over Synodaliteit?
Het zou niet gepast zijn voor mij om commentaar te geven; zij kennen hun pastorale omstandigheden veel beter dan ik.
Welke aanmoediging zou u geven aan uw Latijns-Amerikaanse broeders tijdens dit synodale proces?
Ik zou alle bisschoppen eraan herinneren, niet alleen mijn broeders in Latijns-Amerika, dat onze enige verantwoordelijkheid als bisschoppen is de apostolische traditie van de Kerk te verkondigen en te beschermen. Misschien moeten we dat wel of niet op nieuwe en creatieve manieren doen; maar op een fundamenteel niveau moeten we het geloof beschermen tegen vervorming en het volledig en effectief doorgeven aan anderen, zoals wij het hebben ontvangen.
De sociologische en politieke dimensies van de komende synode lijken opvallend veel op die van de bevrijdingstheologie. Wijlen kardinaal George Pell noemde de Synode over Synodaliteit onlangs “neomarxistisch”. Wat kan de strijd binnen Latijns-Amerika over de bevrijdingstheologie aan de rest van de Kerk leren over de gevaren van het verwerpen van de paradox dat christenen eerst het koninkrijk der hemelen moeten zoeken?
Het is belangrijk het goede van het slechte in de bevrijdingstheologie te scheiden, net zoals Benedictus XVI in de jaren tachtig deed toen hij als kardinaal Joseph Ratzinger de Congregatie voor de Geloofsleer leidde. De Kerk heeft een diepe, voorkeurszorg voor de armen. Het beste van de bevrijdingstheologie vat die zorg zeer krachtig samen. Maar als stroming in het denken, en ook in haar praktische toepassing, is zij kwetsbaar gebleken voor marxistische ideeën en methoden die zich voeden met klassenhaat en zich concentreren op macht. Kardinaal Pell zag een soortgelijke geest van manipulatie in bepaalde aspecten van het huidige synodale proces. Maar hij was al eerder ongerust over zulke zaken. We hebben elkaar bijvoorbeeld meerdere malen ontmoet tijdens de Gezinssynode van 2015. En zelfs toen was hij bezorgd over de ongewone mate van manipulatie van de agenda van de synode – iets wat ik ook met eigen ogen heb gezien.
Secularisatie is een gemeenschappelijk thema in Latijns-Amerika, Europa en de VS. Is secularisme de grootste uitdaging van de Kerk? Wat zijn andere grote gevaren waarvoor de Kerk zich gesteld ziet, vooral met betrekking tot het synodale proces?
Secularisatie is zo’n toverwoord dat een onvermijdelijk maatschappelijk proces impliceert. Er is niets onvermijdelijks aan. Mensen kiezen ervoor omdat het de gemakkelijke en materieel lonende weg is. We worstelen allemaal met het verlangen om “de wereld” te imiteren. Het is een verleiding sinds de duivel aanbood de wereld aan Jezus te geven. Het is vooral verleidelijk voor leiders zoals bisschoppen en priesters in de Kerk, en politici in de seculiere orde. Katholieke politieke leiders negeren of verraden het geloof voortdurend om hun achterban te behagen en aan de macht te blijven. Hier in ons eigen land zagen we het onlangs nog in de jaarlijkse State of the Union toespraak, waar een “katholieke” president Biden beloofde volledige toegang tot abortus te allen tijde te steunen. In het synodale proces zal de verleiding aan het licht komen – en in sommige opzichten is dat al gebeurd – bij onze pogingen vrede te sluiten met wereldse gedragingen en overtuigingen die rechtstreeks in strijd zijn met de leer van Jezus en zijn Kerk.
Wat zijn volgens u de belangrijkste hervormingsgebieden die nodig zijn om de Kerk te vernieuwen?
Wij; wij allemaal. Wij zijn het probleem. Structuren en beleid zijn belangrijk, maar mensen zijn doorslaggevend. In zekere zin is de focus van echte kerkhervorming altijd dezelfde: jij en ik. Zo simpel is het, en ook zo moeilijk. Niemand houdt er echt van om te veranderen, omdat het moeilijk is. En de essentie van bekering is een aardverschuiving in onze manier van denken en leven. Volgens het grondwoord (de ‘wortel’) in het Hebreeuws betekent het woord “heilig” niet “goed”, hoewel heilige mensen altijd goed zijn. Heilig betekent “verschillend van” en “anders dan”. Christenen moeten verschillend van en anders zijn dan de wereld. Dus als we de Kerk willen hervormen, moeten we eerst onszelf hervormen.
Tijdens dit hele proces worden veel verwarrende uitspraken gedaan over de authentieke manier waarop een katholiek Jezus volgt. De Heilige Vader is soms tussenbeide gekomen en heeft anderen gewaarschuwd om niet de Duitse weg te volgen en heeft geklaagd dat Duitsland “al een grote protestantse kerk heeft, maar ik wil er niet nog een”. Hoe weet een gewone katholiek dat hij in de Waarheid leeft en de Weg volgt die Jezus hem heeft opgedragen?
Als je elke dag bidt, elke dag een beetje leest uit het Woord van God, en dicht bij de sacramenten blijft, ben je zeker op de Weg. We moeten leren het lawaai en de conflicten in de wereld te negeren, tenminste voor een paar uur. Het zijn afleidingen; uitnodigingen tot verwarring en woede. We zijn verantwoordelijk voor onze eigen daden en de mensen van wie we houden. Als we ons richten op het goed doen van die dingen, leven we in de Waarheid.
Veel van de vragen van kardinaal McElroy en de Duitse bisschoppen draaien om wat een waardige ontvangst van de Eucharistie uitmaakt. Kunt u de rol van het geweten bij het bepalen van de ontvangst van de Heilige Eucharistie verduidelijken? Kunt u het belang verduidelijken van een waardige ontvangst voor het geestelijk leven en de gezondheid van de Kerk?
Niemand van ons is ooit waardig om de Eucharistie te ontvangen, maar Jezus maakt ons waardig door doopsel en biecht. Het ontvangen van de Heilige Communie vereist dat we eerst in gemeenschap (communie) zijn met Jezus, zijn Kerk en de katholieke leer. Het is een leugen om de Heilige Communie te ontvangen als we de leer van Jezus en zijn Kerk verwerpen of negeren. De eerste rol van ons geweten is om ons eerlijk te laten blijven. En we moeten – als we ons geloof serieus nemen – ons geweten vormen volgens de wijsheid van de Kerk. Als we dat niet kunnen, dan moeten we eerlijk genoeg zijn om dat toe te geven, en geen Heilige Communie ontvangen.
De Amerikaanse kardinaal Joseph Tobin heeft gesteld dat het meer gaat om het proces van “hoe we samen wandelen” dan om leerstellige resultaten. Wat is uw reactie op deze uitspraak?
Het centrale “proces” in het christelijk leven is het proces van ons laten vormen door Jezus Christus en zijn Kerk. Een proces heeft altijd een doel en een inhoud. Gewoon “samen wandelen” is niet genoeg. Begeleiding is niet genoeg. We moeten in de juiste richting wandelen, en op de juiste bestemming aankomen. Een bevriende priester vertelde me onlangs dat het Griekse grondwoord voor synodaliteit alleen in het Nieuwe Testament voorkomt in de passage waar Maria en Jozef zich in de karavaan (syn + hodos = “samen, op reis”) van Lucas 2:41-45 bevinden. Op weg van Jeruzalem naar huis vinden ze Jezus niet tussen hun reisgenoten. Dus keren ze om totdat ze hem vinden. Evenzo moeten wij ervoor zorgen dat Jezus bij ons is als leider en middelpunt van ons synodale samen op pad zijn, en niet een of andere vreemde agenda die de kerk voor zijn eigen doeleinden gebruikt en ons in de verkeerde richting leidt.
Wilt u meer willen lezen of horen over ‘Apostolische traditie‘? Klik dan hier
Wilt u meer willen lezen of horen over ‘Secularisatie‘? Klik dan hier
Keywoorden: | Aartsbisschop Charles Chaput | Apostolische traditie | Bekering | Duitse synodale weg | Heilig zijn | Heilige Stoel | In gemeenschap zijn met Jezus en zijn kerk | In de waarheid leven | Kardinaal George Pell | Kardinaal Robert McElroy | Katholieke leer | Kelsey Wicks | Leer van Jezus en de kerk | NCRegister | Neomarxisme | Paus Benedictus XVI | Philadelphia | Secularisatie | Synodaliteit | Synode voor synodaliteit |
