COMMENTAAR: De Oekraïense Grieks-katholieke Kerk is getuige geweest van een opmerkelijke wederopstanding, aanzienlijk geholpen door de Oekraïense katholieke diaspora, met name uit Canada en de Verenigde Staten.
Vader Benedict Kiely; Wereld; 9 mei 2022
Toen ik een paar weken geleden te voet de grens van Oekraïne naar Polen overstak, begon het hard te regenen. Weliswaar geen vluchtelingen, waren mijn reisgezel, een journalist van een Britse nationale krant, en ik nogal sjofel en hadden onderdak nodig. Onmiddellijk na aankomst in Polen hadden vele NGO’s en andere liefdadigheidsorganisaties tenten met voedsel, warme dranken en medische expertise opgezet om de duizenden Oekraïense vrouwen en kinderen te helpen die de grens waren overgestoken.
Toen we in een van de tenten Engels hoorden praten, werden we vriendelijk verwelkomd en kregen we koffie en pizza aangeboden. Na een paar minuten praten vroeg een van de jonge vrijwilligers me of ik een katholieke priester was. Toen hij hoorde dat dit klopte, vroeg hij zich af of ik van zijn katholieke school in Engeland had gehoord, die overigens een van de beroemdste is. Ik vroeg hem naar zijn leeftijd, me afvragend of hij mijn petekind kende, die daar ook leerling was geweest. Zoals Johannes Paulus II zei: “In de voorzienigheid van God bestaan er geen toevalligheden”: Hij kende haar goed.
De reis was vier dagen eerder begonnen, op Witte Donderdag van zowel orthodoxen als oosters-katholieken, opnieuw in de motregen, op doorreis met een klein aantal Oekraïense vrouwen en kinderen die terugkeerden voor Pasen. In gesprek met een moeder in de rij bij de grenscontrole vertelde ze ons dat ze terugkwam om haar man te zien, die aan het vechten was, en om met hem de heilige dagen te vieren, maar dat ze daarna terug zou gaan naar Polen omdat het te gevaarlijk was om in Oekraïne te blijven.
Wij waren op weg naar Lviv, in het westen van Oekraïne, dat relatief veilig is, hoewel het meerdere malen door Russische raketten is getroffen, waaronder een paar dagen voor onze aankomst, waarbij zeven mensen om het leven kwamen.
Mijn collega was voor zijn krant een stuk aan het schrijven over “Pasen in Oekraïne”, maar mijn belangstelling ging veel meer uit naar niet alleen het vieren van de liturgieën, maar ook het betuigen van solidariteit met, en steun aan, de Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk (UGCC).
Ik was al eens eerder in Lviv geweest, in 2017, een tijd van relatieve vrede, en was gegrepen door de stad. Charmante gebouwen uit het Habsburgse tijdperk overheersen in de oude stad, die gelukkig de Tweede Wereldoorlog heeft overleefd. Lviv, dat bij tijd en wijle werd geregeerd door Polen, Litouwers, Russen en natuurlijk het Oostenrijks-Hongaarse keizerrijk, had niet alleen geleden onder de bezetting door de nazi’s, maar net als heel Oekraïne ook onder decennialange onderdrukking door het atheïstische communisme van de Sovjets.
De wrede onderdrukking door de communisten van de Oekraïense katholieke kerk, een kerk volgens de oosterse ritus, die sinds de 16e eeuw in gemeenschap met Rome is, is bij de meeste westerse katholieken niet voldoende bekend, en zeker niet bij de media. Helaas vertelde mijn vriend mij dat hij niet veel over de UGCC kon schrijven, omdat zijn redacteuren weinig van de geschiedenis afwisten en dachten dat het lezerspubliek niet bijzonder geïnteresseerd zou zijn om erover te leren.
Als de grootste van de Kerken van de Oosterse ritus, is de geschiedenis van de UGCC een zeer belangrijk onderdeel in het begrijpen van de huidige aanvalsoorlog door Rusland, en wat er zou kunnen gebeuren met onze Oosterse katholieke broeders en zusters.
De Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk, die in 1946 door Stalin tot een unie met de Russisch-Orthodoxe Kerk werd gedwongen, kan met recht een Kerk van martelaren worden genoemd, zowel in de zin dat vele bisschoppen, priesters, religieuzen en leken om hun geloofstrouw werden vermoord, als in de zin van hun ongelooflijke getuigenis gedurende meer dan vier decennia van intense vervolging.
Toen ik sprak met een van de priesters van de Oekraïense Katholieke Universiteit in Lviv, beschreef hij de Kerk onder het communisme als een “catacombenkerk“. Seminaries waren ondergronds, missen werden opgedragen in bossen en wouden, en geen enkele kerk mocht open zijn.
In 1989, met de val van het “rijk van het kwaad”, zoals Ronald Reagan het Sovjetregime nauwkeurig omschreef, verrees de Kerk uit de as, als de verrezen Christus die uit het graf brak.
Het is een opmerkelijke wederopstanding geweest, aanzienlijk geholpen door de Oekraïense katholieke diaspora, met name uit Canada en de Verenigde Staten. De universiteit zelf is een bewijs van die buitengewone vernieuwing, en wordt sinds 1989 opnieuw gebouwd. De prachtige liturgieën waren afgeladen vol; op Goede Vrijdag strekte de rij voor de verering van de heilige icoon van de dode Christus, net als bij de westerse verering van het kruis, zich uit tot buiten de kerk en op straat. Priesters en gewone mensen vertelden me, dat er discussies waren over wat te doen als de Kerk naar de catacomben zou moeten terugkeren. Al in het oosten van Oekraïne, in de regio Donbas en andere gebieden die in 2014 door de Russen zijn ingenomen, kreeg de Oekraïense katholieke kerk te maken met een nieuwe vorm van repressie en onderdrukking, een feit waarover de westerse media nauwelijks is bericht.
Velen maken zich zorgen dat de autoriteiten in Rome zich met een naïef optimisme, of moedwillige onwetendheid, te lang hebben gericht op de oecumene met de Russisch-orthodoxen ten koste van het krachtig en zichtbaar steunen van de UGCC. Men is oprecht geschokt dat de paus Rusland nog niet als agressor heeft genoemd en hoopt dat hij de leider van de Oekraïense Grieks-katholieke kerk, Majoor-aartsbisschop Sviatoslav Shevchuk, spoedig tot kardinaal zal benoemen, iets wat de vier voorgangers van de aartsbisschop al is overkomen.
Voor iemand als ik, wiens hele priesterlijke dienstwerk gewijd is aan hulp en pleitbezorging voor vervolgde christenen, was het bijzonder schokkend om de overeenkomsten te zien tussen wat er in Oekraïne gebeurt en wat ik in Irak en Syrië heb gezien tijdens meerdere bezoeken sinds 2015. Opnieuw is een grote meerderheid van de bevolking “IDP’s” (Internally Displaced Persons) geworden – men kan geen vluchteling zijn in eigen land. Het tragische en schandalige van deze oorlog is dat het geen islamitische extremisten zijn die dit veroorzaken, maar medechristenen.
Toch, zoals de Oekraïense katholieke kerk uit de as van het communisme herrees, zo ook toonde de mis op Paaszondag in Lviv, ondanks de sirenes van de luchtaanvallen die ons bezoek onderbraken, met zijn vreugdevolle gezang en volle kerk dat het kwaad niet het laatste woord zal hebben. Bij een bezoek aan de school voor iconografie van de universiteit van Lviv kocht ik een prachtige icoon van de Verrijzenis. Het trof me op de een of andere manier als een waar symbool voor het leven van de Oekraïense katholieke kerk. Christus strekt zijn handen uit naar Adam en Eva, klaar om hen uit de duisternis van de hel te trekken naar het licht van zijn heerlijkheid. We moeten bidden dat dit waar is voor het hele Oekraïense volk.
Father Benedict Kiely is priester van het Persoonlijk Ordinariaat van Onze Lieve Vrouwe van Walsingham. IN 2014 richtte hij Nasarean.org op, een 501 (c) 3 liefdadigheidsinstelling gevestigd in Stowe, Vermont, die zich inzet voor vervolgde christenen over de hele wereld.
Bron: Rising From the Ashes in Ukraine| National Catholic Register (ncregister.com)
Tags / Keywoorden: | Catacombenkerk | Christenvervolging | Communisme | Donbas | Father Benedict Kiely | Icoon van de Verrijzenis | Invasie van Rusland in Oekraïne | Kerk van martelaren | Mgr. Sviatoslav Sjevtsjoek | Nasarean.org | NCRegister | Oekraïne | Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk (UGCC) |
Wilt u meer lezen over de ‘Oekraïense Grieks-Katholieke Kerk (UGCC)‘ ? Klik dan hier, of gebruik één van de andere ‘tags’ boven aan deze post.
220512 [V000]
