De Heilige Vader was ondubbelzinnig over de kwestie van het wijden van vrouwen tot priester.
Door Zelda Caldwell/CNA; Vaticaan; 28 november 2022
In een interview dat in het America tijdschrift is gepubliceerd, heeft paus Franciscus ondubbelzinnig verklaard dat vrouwen niet tot priester kunnen worden gewijd, maar benadrukte hij de belangrijke rol die zij moeten spelen in het leven van de Kerk.
“Veel vrouwen voelen pijn omdat ze niet tot priester gewijd kunnen worden. Wat zou u zeggen tegen een vrouw die al actief is in het leven van de Kerk, maar zich toch geroepen voelt om priester te worden?” vroeg Kerry Webber, hoofdredacteur van het maandblad dat wordt uitgegeven door de Jezuïeten van de Verenigde Staten.
De Heilige Vader was ondubbelzinnig over de kwestie van de wijding van vrouwen tot priesters:
“En waarom kan een vrouw niet toetreden tot het gewijde ambt? Omdat het petrijnse beginsel (van het Petrusambt) daaraan geen plaats biedt”, zei de paus.
“De ambtelijke dimensie kunnen we zeggen, is die van de petrijnse Kerk. Ik gebruik een door theologen geformuleerde categorie. Het petrijnse beginsel is die van de ambtsuitoefening,” zei de Heilige Vader.
Een theologie van het ‘mariale principe’
De paus legde uit dat er een andere “theologische” manier is waarop vrouwen een vitale rol spelen in het kerkelijk leven.
De waardigheid van de vrouw, zei hij, weerspiegelt het echtelijke karakter van de Kerk, wat hij het “Mariale principe” noemde.
“De weg is niet alleen het [gewijde] ambt. De Kerk is vrouw. De Kerk is een echtgenote. We hebben geen theologie van de vrouw ontwikkeld die dit weerspiegelt,” zei paus Franciscus.
“Het petrijnse beginsel is dat van het ambt. Maar er is een ander beginsel dat nog belangrijker is, waarover wij niet spreken, dat is het mariale principe, dat is het principe van de vrouwelijkheid (femineidad) in de Kerk, van de vrouw in de Kerk, waarin de Kerk een spiegel van zichzelf ziet omdat zij vrouw en echtgenote is.”
“Een kerk met alleen het petrijnse principe zou een kerk zijn waarvan men zou denken dat ze gereduceerd is tot haar ambtelijke dimensie, niets anders. Maar de kerk is meer dan een ambtsuitoefening. Het is het hele volk van God. De Kerk is een vrouw. De kerk is een echtgenote. Daarom wordt de waardigheid van de vrouw op deze manier weerspiegeld,” zei de paus.
Paus Franciscus merkte op dat een theologie van het mariale principe verder ontwikkeld moet worden.
“Dit is een verkorte uitleg, maar ik wilde de twee theologische principes benadrukken: het petrijnse principe en het mariale principe die de Kerk vormen. Dat de vrouw niet toetreedt tot het ambtelijke leven is dus geen tekort doen. Nee. Uw plaats is die welke veel belangrijker is en die we nog moeten ontwikkelen, de catechese over de vrouw op de manier van het mariale beginsel,” zei hij.
Een derde weg: de bestuurlijke weg
Paus Franciscus zei dat er naast het petrijnse en het mariale principe nog een functie van het Lichaam van Christus is die bijzonder geschikt is voor vrouwen: de “bestuurlijke weg”.
“Er is een derde weg: de bestuurlijke weg. De ministeriële weg, de kerkelijke weg, laten we zeggen de mariale weg, en de bestuurlijke weg, die geen theologisch iets is; het is iets van normaal bestuur. En in dit aspect geloof ik dat we meer ruimte moeten geven aan vrouwen,” zei paus Franciscus.
De Heilige Vader wees vervolgens op de vrouwen die hij heeft aangesteld en merkte op dat vrouwen over het algemeen “beter” werk leveren bij het besturen van zaken.
“Hier in het Vaticaan functioneren de plaatsen waar we vrouwen hebben benoemd beter. Bijvoorbeeld in de Raad voor de Economie, waar zes kardinalen en zes leken zitten. Twee jaar geleden heb ik vijf vrouwen benoemd onder de zes leken, en dat was een revolutie. De vice-gouverneur van het Vaticaan is een vrouw. Als een vrouw de politiek ingaat of dingen leidt, doet ze het meestal beter. Veel economen zijn vrouwen, en zij vernieuwen de economie op een constructieve manier,” zei hij.
Vervolgens deelde hij twee anekdotes over wat hij de “neus” (olfato) van vrouwen noemde, die zich bij de beoordeling van kandidaten voor het priesterschap scherpe beoordelaars van karakter hebben betoond.
“De vrouw is een moeder en ziet het mysterie van de Kerk duidelijker dan wij mannen. Daarom is het advies van een vrouw heel belangrijk, en is de beslissing van een vrouw beter,” zei hij.
Wijding van vrouwen en de synode over synodaliteit
Vooruitlopend op de synode over synodaliteit van volgend jaar hebben de deelnemers aan de Synodale Weg van de Duitse Katholieke Kerk gestemd voor de goedkeuring van een tekst waarin wordt opgeroepen tot de wijding van vrouwelijke priesters. Het document, getiteld “Vrouwen in ambten en functies in de kerk”, zegt: “Het is niet de deelname van vrouwen aan alle kerkelijke dienstwerk en ambten die rechtvaardiging behoeft, maar de uitsluiting van vrouwen van het sacramentele ambt.”
Vervolgens werd in september een document over seksualiteit ternauwernood geblokkeerd nadat het niet de steun kreeg van tweederde van de Duitse bisschoppen. Dat document riep op tot veranderingen in de leer van de Kerk over homoseksualiteit, biseksualiteit, genderidentiteit en masturbatie.
Paus Franciscus heeft bij verschillende gelegenheden zijn bezorgdheid over de Duitse Synodale Weg openbaar gemaakt, en zijn duidelijke uitspraak over het standpunt van de Kerk over de wijding van vrouwen volgt op zijn ad limina-ontmoeting van 17 november met de Duitse bisschoppen over hun controversiële synodale proces.
Na die bijeenkomst vertelde de voorzitter van de Duitse bisschoppenconferentie, bisschop Georg Bätzing, aan journalisten dat het niet de bedoeling was om af te wijken van het katholicisme. In plaats daarvan, zei hij, willen de aanhangers van de Synodale Weg katholiek blijven, “maar we willen op een andere manier katholiek zijn.”
In een verklaring die het Vaticaan donderdag vrijgaf, publiceerde het zorgen die twee vooraanstaande kardinalen die een ontmoeting hadden met de Duitse bisschoppen, naar voren brachten.
De belangrijkste zorg is er een van eenheid met de Kerk, verklaarde kardinaal Marc Ouellet, prefect van het Dicasterium voor Bisschoppen.
“Verschillende gezaghebbende critici van de huidige richting van de Synodale Weg in Duitsland spreken openlijk van een latent schisma dat het voorstel van uw teksten in zijn huidige vorm dreigt te consolideren,” schreef hij.
De Synodale Weg – die geen synode is – dreigt niet te gaan om het bereiken van pastorale vernieuwingen, maar om een “transformatie van de Kerk”, waarschuwde kardinaal Ouellet in zijn verklaring, die in het Duits is gepubliceerd door CNA Deutsch.
Kardinaal Ouellet zei dat de suggesties van de Synodale Weg “de gemeenschap van de Kerk schaden” en “twijfel en verwarring zaaien onder het volk van God”.
Kardinaal Luis Ladaria Ferrer, prefect van het Dicasterium voor de Geloofsleer, bracht vijf punten van zorg onder de aandacht van de Duitse bisschoppen, waaronder de benadering van seksualiteit, macht en structuur in de Kerk, en de wijding van vrouwen tot het priesterschap.
Keywoorden: | De bestuurlijke weg | De kerk | De kerk als bruid | Duitse Synodale Weg | Mariale principe | NCRegister | Paus Franciscus | Petrijnse beginsel | Priesterwijding | Raad voor de Economie | Synodale Weg | Vrouw | Vrouwen in het ambt | Zelda Caldwell |
