De paus heeft vanochtend om 08:45 een privébezoek gebracht aan de kinderen van het “Zalige László Batthyány-Strattmann” Instituut in Boedapest waarbij hij een oud ex voto, die ‘Maria, die de knopen ontwart’ uitbeeldt, als geschenk aan het kindertehuis aanbood.
(c) EWTN Vaticano / Persbureau Vaticaan 29 april 2023
Maria, die de knopen ontwart – De traditie van het heiligenbeeld van papier-maché in Salento gaat terug tot de 17e eeuw, toen de kunstenaars van het zuiden van Apulië in de kunst van het modelleren van papier een snelle en gemakkelijke manier vonden om een uitgebreide collectie van heilige beelden te vervaardigen, die in staat waren om de diepste religieuze gevoelens van dat volk te vertolken.
De eerste papier-maché maker in de geschiedenis van Lecce was een zekere Mesciu Pietru de li Cristi, die deze bijnaam had gekregen vanwege zijn enorme productie van kruisbeelden. Een reeks van ambachtslieden van de zogenoemde Lecce Baroque leerde deze kunst van hem, gaven de technieken door en zorgden voor de verspreiding van deze werken.
Dit kleine beeldje, gemaakt door de meester Marco Epicochi in zijn werkplaats in het historisch centrum van Lecce, stelt in het bijzonder Maria, die de knopen ontwart voor, een mariale devotie die Paus Franciscus zeer dierbaar is en die hij in 1986 leerde kennen toen hij als theologiestudent in Duitsland de Sint-Petruskerk in Augsburg bezocht, waarvoor de Duitse kunstenaar Johann Georg Melchior Schmidtner een schilderij had gemaakt van de Virgen Maria Knotenlöserin, of ” de Maagd Maria van het ontwarren van de knopen”, rond 1700.
De Maagd, met de duif van de Heilige Geest boven haar hoofd en omgeven door engelen werd voorgesteld als de Onbevlekte Ontvangenis die de knopen van het huwelijkslint losmaakt – dat in die tijd door de Duitsers werd gebruikt om de huwelijksband te vieren – terwijl daarboven Tobias op weg is naar zijn bruid, geleid door de aartsengel Rafaël en vergezeld van zijn hond. De toenmalige pater Jorge Mario Bergoglio, S.J., liet onmiddellijk duizenden ansichtkaarten van de afbeelding drukken en stuurde ze naar Buenos Aires in Argentinië, en naar heel Zuid-Amerika.
Dit werk is een ex voto* van de priester Hyeronimus Langenmental, die het bestelde bij de schilder Schmidtern om de genade te herdenken die zijn grootouders Wolfgang en Sophie ontvingen. Aangezien de echtgenoten in een diepe crisis verkeerden, maakte Sophie telkens als ze ruzie hadden een knoop in het huwelijkslint, zodat, toen het eenmaal vol knopen zat en de scheiding bijna onafwendbaar was, de wanhopige echtgenoot het aan de Jezuïetenvader Jakob Rem gaf, die het aan de Maagd aanbood om de harmonie in het huwelijk te herstellen door alle knopen los te maken.
De devotie tot Maria, die de knopen ontwart is in feite gebaseerd op de oude aanroeping van Maria Auxilium christianorum, die al sinds het pontificaat van de heilige Pius V in de Litanie van Loreto voorkomt, en waarin de bijzondere rol van Maria als “middelares van alle genade” wordt erkend, zozeer zelfs dat het Tweede Vaticaans Concilie zelf ook naar haar ging verwijzen als “Voorspreekster”, “Redder” en “Middelares”.
Eerder nog, aangezien deze mariale devotie wordt vermeld in de geschriften van de heilige Irenaeus van Lyon: “De knoop van Eva’s ongehoorzaamheid werd losgemaakt door Maria’s gehoorzaamheid; wat de maagd Eva in de war had gemaakt met haar ongeloof, heeft de Maagd Maria ontknoopt met haar geloof”. Het is een concept dat Paus Franciscus zeer dierbaar is, die het vaak aanhaalt in verband met de Heilige Rozenkrans. De Maagd Maria aanroepen om die vele “knopen” los te maken die de mensheid dagelijks verstrikken, vertegenwoordigt en drukt een manier uit van voelen dat we allen verenigd zijn onder haar moederlijke bescherming.
*Een ex voto, is een voorwerp geplaatst bij een altaar of een heiligenbeeld in een bedevaartsoord, een kerk of een ander gewijd oord, als smeekbede en/of dank aan God, of een heilige voor een te verkrijgen dan wel verkregen gunst.
Vertaling: EWTN Lage Landen (AV)
Wilt u meer lezen over het ‘Bezoek van de Paus aan Hongarije 2023‘? Klik dan hier.
Wilt u meer lezen over de ‘Rozenkrans’? klik dan hier of gebruik één van de andere ‘tags’ boven- of onderaan deze post.
