Paus Leo XIV ontmoet donderdag 12 juni 2025 de priesters van Rome in de Paul VI-zaal van het Vaticaan. / Credit: Vatican Media
Vaticaanstad, 12 juni 2025 / 09:22 uur (CNA).
De priesters van Rome ontmoetten donderdag voor het eerst hun nieuwe bisschop, paus Leo XIV, van wie zij grotere leiding en vaderlijke zorg verwachten na enkele jaren van bestuurlijke ontwrichting.
“We zijn erg hoopvol; je merkt sowieso veel enthousiasme, zowel bij medebroederpriesters als bij het volk van God,” vertelde de 32-jarige pas gewijde pater Simone Troilo deze maand aan CNA. “Het feit dat hij deze bijeenkomst [met priesters] als prioriteit stelde iets meer dan een maand na zijn verkiezing … is ook een heel belangrijk teken.”
De paus is niet alleen het hoofd van de universele Katholieke Kerk, maar ook de bisschop van het Bisdom Rome, hoewel hij het bisdom niet beheert als een typische bisschop. Een kardinaal-vicaris, vice-regent (plaatsvervanger) en hulpbisschoppen zijn verantwoordelijk voor het gewone bestuur van het bisdom.
<p Iets meer dan een maand na de verkiezing van Leo vertelden priesters van het bisdom aan CNA dat er veel enthousiasme is voor de nieuwe paus en interesse in hoe hij de Kerk in Rome zal leiden terwijl deze te maken heeft met veranderingen in religieuze en etnische demografie te midden van een algemene afname van religieuze praktijk in het diverse en uitgestrekte bisdom.
Leo vroeg de priesters tijdens de bijeenkomst op 12 juni “om aandacht te besteden aan de pastorale weg van deze Kerk, die lokaal is maar, vanwege wie haar leidt, ook universeel is.” Hij beloofde hen bij te staan terwijl zij zoeken naar gemeenschap, broederschap en sereniteit.
Enkele honderden priesters woonden de audiëntie bij, de eerste met hun nieuwe bisschop, in de Paul VI-zaal van het Vaticaan.
Volgens kardinaal Baldassare Reina, de vicaris-generaal van Rome, zijn er momenteel 8.020 priesters en diakens in het bisdom, waarvan 809 permanente Romeinse dioceespriesters, en de meesten van de rest behoren tot religieuze gemeenschappen of volgen gevorderde studies.
De jezuïet pater Anthony Lusvardi, een sacramenteel theoloog in Rome, vertelde aan CNA dat “het Bisdom Rome bedoeld is als voorbeeld voor de rest van de wereld” en dat “het zetten van de juiste toon hier ook elders effect zal hebben.”
De toespraak van Leo benadrukte het belang van een sterke gemeenschap en broederschap binnen de diocesane gemeenschap en verwees naar de uitdaging van “bepaalde ‘interne’ obstakels,” samen met interpersoonlijke relaties en de vermoeidheid door het gevoel onbegrepen of niet gehoord te worden.
Bestuurlijke onrust
Verschillende priesters die met CNA spraken, gaven aan sterk behoefte te hebben aan een duidelijk aanspreekpunt in het bisdom, en benadrukten dat twee van de vier sectoren van het bisdom al maanden geen hulpbisschoppen hebben.
De publicatie door paus Franciscus van een nieuwe grondwet voor het bisdom in januari 2023, de eerste grote wijziging in 25 jaar, luidde een reeks organisatorische veranderingen in voor het kerkelijk gebied, veelal met personele wisselingen. Ook werd de rol van de vicaris-generaal verlaagd, waarbij enkele besluiten uiteindelijk bij de paus komen te liggen.
In een periode van meer dan 10 maanden, beginnend in april 2024, werden vijf van de zeven hulpbisschoppen overgeplaatst naar andere functies buiten het Bisdom Rome. Enkele werden inmiddels vervangen, maar twee sectoren — noord en oost — blijven zonder hulpbisschoppen.
In die periode verplaatste paus Franciscus ook de vicaris-generaal van het bisdom na bijna zeven jaar, kardinaal Angelo De Donatis. De twee waren al een aantal jaren op gespannen voet, teruggaand tot 2020, toen de vicaris-generaal publiekelijk kritiek uitte op de inconsistentie van de paus over het sluiten van kerken tijdens de eerste uitbraak van COVID-19 in Italië.
Franciscus verving De Donatis officieel een half jaar later door Reina, een relatieve nieuwkomer in Rome en voormalig hulpbisschop van het bisdom die ook de verantwoordelijkheid voor de westelijke zone van de stad behield naast de zware taak van vicaris-generaal.
“De laatste twee, drie jaar waren erg moeilijk” door de voortdurende wisselingen in het leiderschap, vertelde pater Esron Antony Samy, lid van de Orde van de Moeder Gods, aan CNA.
Als beheerder van een grote parochie in de problematische wijk Torre Maura, aan de oostelijke rand van Rome, zei Samy dat hij en zijn assistent de veranderingen en instabiliteit in het diocesane kurie in de afgelopen jaren als zwaar hebben ervaren. “We konden ons niet op één gids richten voor de spirituele en pastorale activiteiten,” zei hij.
Na de bijeenkomst van 12 juni met Leo zei Samy dat hij werd overspoeld met motivatie en opwinding door de aanmoediging van de paus om uitdagingen met geloof en hoop tegemoet te treden, en dat hij een vaderlijke aanwezigheid in de zaal voelde.
Pater Simone Caleffi, theologie-docent aan een particuliere universiteit in Rome en redacteur van de Vaticaanse krant L’Osservatore Romano, zei te hopen dat paus Leo de invoering van de door Franciscus geïntroduceerde wetgevende wijzigingen zal voltooien, inclusief de benoeming van de ontbrekende hulpbisschoppen voor de noord- en oostzones van de stad.
“Ik interpreteer enigszins de gevoelens die ik heb gehoord, ook in sommige bijeenkomsten, dat men hoopt dat deze figuren, die essentiële gidsen voor ons zijn, terugkeren, als dat de wil is van de Heilige Vader,” zei pater Maurizio Modugno, gewijd in 2005.
Aandacht voor het bisdom
Troilo was een van de 11 mannen die op 31 mei door paus Leo in de Sint-Pietersbasiliek tot priester werden gewijd, nadat de oorspronkelijke datum van 10 mei was uitgesteld door het overlijden van Franciscus en de “sede vacante.”
De jonge priester, die is toegewezen aan een parochie aan de zuidwestelijke rand van Rome, zei dat het voor hem een ander teken was van Leo’s zorg en diepe belangstelling voor het bisdom dat hij de wijdingen niet verder wilde uitstellen of een andere bisschop wilde aanstellen om ze te vieren.
Volgens pater John D’Orazio was paus Johannes Paulus II de eerste die zelf priesters van het bisdom wijdde, een praktijk die de band tussen pontifex en bisdom versterkte en door al zijn opvolgers werd voortgezet.
D’Orazio, afkomstig uit New Hampshire maar die de 22 jaren van zijn priesterlijke bediening in Rome doorbracht, merkte op dat Johannes Paulus II elk jaar ook het grootseminarie van Rome bezocht voor het feest van Onze-Lieve-Vrouw van Vertrouwen.
Paus Franciscus hield die traditie tijdens zijn pontificaat niet in ere. “Mijn hoop is dat paus Leo weer tijd en waarde zal hechten aan contact met het Romeinse seminarie,” zei D’Orazio.
Johannes Paulus II probeerde ook zoveel mogelijk tijd door te brengen met het volk van Rome; hij slaagde erin 317 van de 333 parochies tijdens zijn lange pontificaat te bezoeken. In zijn laatste jaren, toen hij te ziek was om te reizen, nodigde hij de resterende 16 parochies uit om naar het Vaticaan te komen.
Paus Franciscus maakte in zijn 12 jaren als paus een twintigtal pastorale bezoeken aan parochies in Rome, voornamelijk geconcentreerd aan de rand van de stad, onderdeel van zijn grote aandacht voor de periferie, wat ook tot uiting kwam in zijn bezoeken aan vele gevangenissen en liefdadigheidsinstellingen van de stad.
‘De herder op wie we wachten’
Pater Samy, afkomstig uit India maar sinds 2011 in Rome om te studeren en sinds 2013 priester, zei dat zijn parochie veel sacramenten van inwijding viert — doopsel, eerste communie en vormsel — maar dat veel ouders ongehuwd zijn en het belang van het huwelijkssacrament niet begrijpen.
Pater Claudio Occhipinti, die veel van zijn 30 jaar priesterlijke bediening heeft besteed aan het helpen van gezinnen in crisis, zag ook de noodzaak voor een hernieuwing van het geloof in de waarde van de sacramentele verbintenis van man en vrouw en het probleem van het groeiend aantal wat hij “gedoopte ongelovigen” noemde.
“De grootste uitdaging die ik zie is om de gelovigen te helpen de kracht, de grootsheid en het fundamentele belang van hun doopsel te herontdekken,” zei hij. “Ik zal bidden dat deze paus Leo XIV … niet meer vanzelfsprekend aanneemt dat de gedoopten gelovigen zijn en de aandacht richt op deze realiteit van een ‘christelijk secularisme.’”
De religieuze priester uit India zei dat de bevolking in zijn gebied van Rome groeit, mede door de bouw van extra sociale woningbouw in de stad. De islamitische bevolking neemt ook toe en men probeert ook niet-katholieke gezinnen te verwelkomen op parochiefestivals en in het parochiecentrum — voor velen de “enige plek [in de achtergestelde wijk] waar zij veilig en vrij kunnen verblijven.”
Samy zei dat hij zoekt naar leiding en “een vaderfiguur” van paus Leo. “We begrijpen ook de moeilijkheden waar de Kerk nu mee te maken heeft, maar we hopen dat onze nieuwe paus ons zal helpen en ons steun zal geven om iets beters te doen voor het Bisdom Rome,” zei hij.
Modugno, wiens parochie veel dichter bij het stadscentrum ligt, zei dat hij ook hoopt dat Leo “echt de herder kan zijn op wie we wachten.”
Alle priesters beschreven Rome als uniek, vooral vanwege de omvang en diversiteit, ook onder de priesters, van wie velen buitenlanders zijn of uit andere delen van Italië komen.
Caleffi, die oorspronkelijk uit de Italiaanse stad Parma komt, zei dat het duidelijk is dat de priesters van Rome “niet allemaal hetzelfde zullen denken,” maar dat ze allemaal zouden willen “zo direct mogelijk contact met [de paus], ook al kan dat moeilijk zijn.”
