Knock: hoe een Ierse pastoor een vliegveld uit de grond stampte

4 december 2025 – Ireland West Airport in Knock, Ierland. Foto: met dank aan Ireand West Airport Knock

Patrick Joe Passmore

Veertig jaar na de oprichting bloeit Ireland West Airport Knock — een levend monument voor monseigneur James Horan, wiens onwaarschijnlijke visie hielp om een landelijke droom om te zetten in een regionale economische motor

Dit jaar is het 40 jaar geleden dat Ireland West Airport in Knock in gebruik werd genomen. De luchthaven registreert het hoogste aantal passagiers sinds 1985, toen de eerste drie Aer Lingus-vluchten naar Rome vertrokken. De luchthaven dankt zijn bestaan en succes aan de visie, ambitie en gedrevenheid van monseigneur James Horan, de pastoor van Knock.
Tijdens zijn apostolische bezoek in 1979 reisde paus Johannes Paulus II naar de Knock Shrine, dat hij omschreef als “het doel van mijn reis naar Ierland”, om het honderdjarig bestaan ervan te vieren. Voor Horan werd de vreugde over het bezoek van de paus aan Knock getemperd door het feit dat er geen luchthaven was waar hij kon landen.
Tom Neary, al veertig jaar vrijwilliger bij het heiligdom, vertelde CNA dat zijn goede vriend Horan ooit tegen hem zei: “Ik kan je één ding vertellen: als de paus nog eens komt, hebben we een vliegveld en kan hij hierheen vliegen.”
Neary voegde eraan toe: “Ik nam hem niet al te serieus toen hij dat zei; zo dacht die man nu eenmaal.”
De droom werd werkelijkheid toen paus Franciscus op zondag 26 augustus 2018 op de luchthaven van Knock landde, in het kader van de Wereldgezinsdagen. De paus had een bijzondere devotie voor de heilige Jozef, die aanwezig was bij de verschijning met Onze-Lieve-Vrouw in Knock, wat de aantrekkingskracht voor hem nog vergrootte. Hij bad in het heiligdom, reciteerde het Angelus met de gelovigen en bad voor slachtoffers van misbruik.

Knock Museum. Foto: met dank aan Joe Passmore

Volgens Neary was Horan altijd gefascineerd door luchthavens. “Als hij op de luchthaven van Dublin was, ging hij naar boven om de aankomende en vertrekkende vliegtuigen goed te kunnen zien”, zei hij. “Hij keek altijd vooruit naar de toekomst. Hij was een soort visionair en hij was nooit gelukkig tenzij hij iets deed om mensen te helpen. Hij hield vooral van plattelandsmensen omdat hij zelf een van hen was.”
In het begin van de jaren tachtig was Ierland vrij arm en liep het economisch achter op andere landen. De emigratie en werkloosheid namen sterk toe en zelfs voor degenen die werk hadden, waren de lonen laag.
Ondanks de economische situatie en het scepticisme van de Ierse media en politici zette Horan zijn plannen door en kreeg hij 10 miljoen Ierse pond (ongeveer 13 miljoen dollar) van de toenmalige Ierse premier, Taoiseach Charles Haughey, die vijf jaar later de nieuwe luchthaven officieel opende.
Op een gegeven moment was er een tekort van 4 miljoen Ierse pond (5,2 miljoen dollar) als gevolg van algemene verkiezingen en een regeringswisseling. Om dit financieringstekort te dekken, organiseerde Horan een “jumboquiz” – een grootschalige loterij die hij in verschillende landen, waaronder Australië en de Verenigde Staten, promootte.
Neary legde uit: “Voor de jumboquiz moesten we voor zeer grote prijzen gaan, en vreemd genoeg weigerde niemand ons een prijs.”
“Toen de 10 miljoen [Ierse pond] eenmaal was uitgegeven, werd het werk stopgezet en wilden de autoriteiten niet opnieuw beginnen”, zei hij. “Ze hebben het zelfs twee keer stopgezet. Dat was een krankzinnige maatregel, en hoewel alles aan de voorschriften voldeed, wilden ze de ontwikkeling gewoon helemaal niet.”
De jumboquiz bood een verbluffende reeks prijzen, waaronder auto’s, huizen, vee, bouwgrond, stookolie (wat enorme belangstelling trok) en veel geld.
“Het werkte, de start- en landingsbaan en het terminalgebouw, het eerste gebouw dat daar werd neergezet, werden voltooid, en zonder die jumboquiz zou de luchthaven nooit tot stand zijn gekomen, want wat de regering betrof was het project dood en begraven”, aldus Neary. “Nu heeft het de volledige steun van de regering. Het krijgt subsidies van de EU voor regionale luchthavens. Het doet het buitengewoon goed.”
Het reizen en de inspanningen eisten hun tol op Horans gezondheid en hij stierf kort na de voltooiing van de luchthaven. Voor mensen die nu naar de luchthaven van Knock komen, is een indrukwekkend standbeeld van Horan een van de eerste dingen die ze zien.

Monseigneur James Horan. Foto: met dank aan Knock Museum

Noel Jennings, die nu op de regionale luchthaven van Sligo werkt, was een parochiaan uit Knock die opgroeide met Horan.
“Hij was een buitengewone figuur”, vertelde Jennings aan CNA. “Toen de luchthaven zijn 25-jarig jubileum vierde, werd monseigneur Horan niet zo vaak genoemd en ik had het gevoel dat hij verloren was gegaan in die generatie, niet veel mensen wisten van zijn bijdrage. Ik vond dat er iets moest worden gedaan om zijn bijdrage te eren en de mensen die naar de luchthaven komen te herinneren aan de drijvende kracht erachter.”
Samen met andere mensen die Horan kenden, richtte Noel een comité op om de 70.000 euro (ongeveer 80.600 dollar) in te zamelen die nodig was om een permanent standbeeld op te richten. En net als bij eerdere oproepen en ondanks de gespannen economische situatie, was het een succes. Een standbeeld van Horan verwelkomt nu de mensen die gebruikmaken van de luchthaven.
Hoewel het standbeeld een zichtbaar eerbetoon aan Horan is, is de groei van de luchthaven, het aantal bestemmingen, het aantal passagiers en de regelmaat van de vluchten een tastbare en praktische economische erfenis.
Donal Healy, hoofd luchtvaartontwikkeling, marketing en communicatie bij Ireland West Airport, legde aan CNA uit dat de luchthaven momenteel 22 bestemmingen in de zomer en 11 in de winter bedient. In 2025 zullen meer dan 950.000 passagiers gebruik hebben gemaakt van de luchthaven – meer dan 100.000 meer dan het jaar ervoor.
“Een belangrijke speler sinds 1989 is Ryanair, die 12 miljoen passagiers naar de luchthaven heeft gebracht. Het verkeer naar Londen is goed voor 400.000 passagiers per jaar. De luchthaven biedt nu werk aan meer dan 200 mensen, met een domino-effect voor lokale bedrijven en de gemeenschap“, aldus Healy.
Hij voegde hieraan toe: ”Op praktisch niveau biedt de aanwezigheid van de luchthaven leden van de Ierse diaspora de mogelijkheid om rechtstreeks terug te reizen om familie in het hart van het westen van Ierland te bezoeken, waardoor waardevolle familie-, parochie- en gemeenschapscontacten in stand worden gehouden.”

Knock Museum. Bron: Foto met dank aan Joe Passmore

De dagen van grote pelgrimsvluchten zijn voorbij, maar het heiligdom van Knock verwelkomt nog steeds 1,5 miljoen bezoekers per jaar, van wie velen gebruikmaken van de luchthaven.
Deze blijvende voordelen van economische duurzaamheid, werkgelegenheid, buitenlandse investeringen en de voortdurende aantrekkingskracht van het heiligdom van Knock zijn een blijvend bewijs van Horans visie, zijn geloof in de lokale bevolking, het lokale bedrijfsleven, het Ierse volk en bovenal zijn geloof in God.