28 november 2025 – Paus Leo XIV en Oecumenisch Patriarch Bartholomeüs I van Constantinopel bij een oecumenische gebeurtenis ter viering van de 1700e verjaardag van de geloofsbelijdenis van Nicea, in Iznik, Turkije. Foto: Vatican Media
Iznik, Turkije, 17:05 uur GMT+1 (CNA).
Paus Leo XIV herdacht vrijdag de 1700e verjaardag van het Eerste Concilie van Nicea in de Turkse stad die historisch bekendstaat als de geboorteplaats van de geloofsbelijdenis van Nicea, waarbij hij christenen opriep om “de schande van verdeeldheid” te overwinnen en hun inzet voor eenheid te vernieuwen.
De paus sprak tijdens een oecumenische gebedsdienst gehouden op de archeologische locatie van de oude Basiliek van Sint Neophytos aan de oever van het meer van Iznik, ten zuidoosten van Istanbul. De bijeenkomst stond symbool voor een van de meest betekenisvolle momenten van zijn apostolische bezoek aan Turkije, dat sterk gericht was op oecumenische en interreligieuze dialoog.
“We zijn allen uitgenodigd om de schande van verdeeldheid te overwinnen,” zei hij, en drong er bij christenen op aan om “de wens naar eenheid te koesteren waarvoor de Heer Jezus heeft gebeden en zijn leven heeft gegeven.”
Paus Leo en oecumenisch patriarch Bartholomeüs I, beschouwd als eerst onder gelijken van de oosters-orthodoxe bisschoppen, werden verwelkomd door twee vooraanstaande orthodoxe bisschoppen voordat ze naar een platform naast de ondergelopen ruïnes van de basiliek gingen. De twee leiders stonden samen voor iconen van Christus en van het concilie en staken samen kaarsen aan.
Iznik, voorheen Nicaea, ligt ongeveer 130 kilometer ten zuidoosten van Istanbul. De overblijfselen van een vroege christelijke basiliek gewijd aan Sint Neophytos, een jonge martelaar die in 303 werd gedood tijdens de vervolgingen onder Diocletianus, werden voor het eerst geïdentificeerd in 2014 na luchtfoto’s die de omtrek van een ondergelopen kerk onthulden. De basiliek stortte in tijdens een aardbeving in 740, en de ruïnes zijn nu zichtbaar vanaf de oever van het meer.
In zijn preek zei Leo dat de verjaardag “een kostbare gelegenheid is om ons af te vragen wie Jezus Christus vandaag de dag in het leven van mannen en vrouwen is, en wie hij voor ieder van ons persoonlijk is.” Hij waarschuwde tegen het terugbrengen van Christus tot “een soort charismatische leider of superman,” en herinnerde aan de ontkenning van Christus’ goddelijkheid door Arius en de verdediging door het concilie van de volle menselijkheid en volle goddelijkheid van Jezus.
“Als God niet mens was geworden, hoe kunnen sterfelijke wezens dan deelnemen aan zijn onsterfelijk leven?” vroeg de paus, waarbij hij benadrukte wat er op het spel stond in het debat uit de vierde eeuw.
Leo zei dat de Niceno-Constantijnse geloofsbelijdenis nog steeds een fundament is voor eenheid onder christenen wereldwijd. Hij citeerde de geloofsbelijdenis en benadrukte de proclamatie van Christus als “wezenlijk één met de Vader,” en noemde het “een diepe band die alle christenen reeds verenigt.” Hij haalde Sint Augustinus aan: “Hoewel wij christenen velen zijn, zijn wij in de ene Christus één.”
Een verzoend christendom, vervolgde hij, kan “geloofwaardig getuigen van het Evangelie” en “een proclamatie van hoop voor allen” bieden.
De paus deed ook een oproep tot broederschap buiten de christelijke wereld en stelde dat authentieke erkenning van God als Vader vereist dat alle mensen als broeders en zusters worden geëerd. Hij waarschuwde tegen het gebruik van religie “om oorlog, geweld of enige vorm van fundamentalisme of fanatisme te rechtvaardigen” en riep in plaats daarvan op tot “broederlijk ontmoeten, dialoog en samenwerking.”
Het schema van paus Leo in Turkije omvat een reeks oecumenische evenementen, waaronder het ondertekenen van een gezamenlijke verklaring met patriarch Bartholomeüs I op 29 november in het patriarchale paleis. Zijn reis heeft ook een interreligieus karakter. Eerder op vrijdag ontmoette hij de opperrabbijn van Turkije, waarbij zij de bezoek als een teken van vrede en steun voor alle religieuze gemeenschappen bespraken. Op zaterdag 29 november zal hij de Sultan Ahmed-moskee bezoeken.
Gerelateerd
