Synodaal proces: instrument voor kerkverandering? Mutsaerts in Paarse Pepers

Persconferentie 27 oktober secretariaat van de Bisschoppensynode (photo: Daniel Ibanez/CNA / EWTN)

Mgr.Rob Mutsaerts – 4 Nov 2022

Op donderdag 27 oktober heeft het Secretariaat van de Bisschoppensynode in Rome het werkdocument voor de Continentale Fase van de synode ‘Voor een synodale Kerk: communio, participatio, missio’ gepresenteerd. Dit gebeurde tijdens een persconferentie onder voorzitterschap van kardinaal Grech die werd gehouden in het perscentrum van de Heilige Stoel in Rome. Het document kreeg de titel ‘Vergroot de ruimte in uw tent’ (Jesaja 54, 2). Op grond van alle slotdocumenten van de bijeenkomsten in de verschillende Continenten stelt het Secretariaat van de Bisschoppensynode dan het Instrumentum Laboris, het werkdocument voor de synodebijeenkomsten in 2023 en 2024, samen.

Het mantra van het proces is: luisteren. Naar wie? Naar iedereen. Het werkdocument bevat een flink aantal citaten. “Deze citaten zijn gekozen omdat zij op een bijzonder krachtige, mooie of precieze manier uitdrukking geven aan gevoelens die meer in het algemeen in vele verslagen worden verwoord. De synodale ervaring kan gelezen worden als een weg van erkenning voor hen die zich niet voldoende erkend voelen in de Kerk”. De contouren van het synodale proces worden steeds duidelijker. Het biedt een megafoon voor niet-kerkelijke opvattingen. Het document geeft aan waar het synodale pad uiteindelijk toe moet leiden: “Dit betekent een Kerk die door te luisteren leert hoe zij haar evangelisatieopdracht kan vernieuwen in het licht van de tekenen des tijds, om de mensheid een manier van zijn en leven te blijven bieden waarin allen zich als protagonisten opgenomen kunnen voelen”.

Wie zijn degenen die zich buitengesloten voelen. Par. 39: “Onder degenen die vragen om een zinvollere dialoog en een meer gastvrije ruimte vinden we ook degenen die, om verschillende redenen, een spanning voelen tussen het behoren tot de Kerk en hun eigen liefdevolle relaties, zoals: hertrouwde gescheidenen, alleenstaande ouders, mensen die in een polygaam huwelijk leven, LGBTQ-mensen, enz.” Kortom degenen die zich niet kunnen vinden in de leer van de katholieke kerk. Wat het werkdocument lijkt voor te stellen is dat we een lijst van klachten opstellen om daar vervolgens over te debatteren. De missie van de kerk is een andere. Die is niet: onderzoek alle opinies en laten we het vervolgens op een akkoordje gooien. Jezus droeg ons iets anders op: verkondig de waarheid; het is de waarheid die u vrij zal maken. Bijzonder merkwaardig is de opmerking dat de Kerk geen aandacht heeft voor polygamie. Overigens schenkt het document geen enkele aandacht aan de traditionalisten. Die voelen zich ook buitengesloten. Dat zijn ze namelijk letterlijk door paus Franciscus (Traditionis Custodes). Kennelijk is er voor deze groep geen enkele empathie.

Het synodaal proces heeft tot op heden meer weg van een sociologisch experiment en heeft weinig van doen met de Heilige Geest die door alle geluiden heen zou klinken. Dat is bijna blasfemisch te noemen. Wat steeds duidelijker wordt is dat het synodaal proces gebruikt gaat worden om een aantal kerkelijke standpunten te veranderen, waarbij dan ook nog eens de heilige Geest als advocaat in de strijd wordt geworpen, terwijl de Heilige Geest doorheen de eeuwen toch echt iets contrairs heeft geademd. Wat je vooral kunt opmaken uit de luistersessies is een verdampt geloof, dat niet meer gepraktiseerd wordt en dat de kerkelijke standpunten niet accepteert. Men klaagt dat de Kerk hun standpunten niet accepteert. Dat is trouwens niet helemaal waar. De Vlaamse en Duitse bisschoppen gaan een heel eind met hen mee, hetgeen eigenlijk nog veel tragischer is. Men wil zonde geen zonde meer noemen. Vandaar dat bekering en berouw niet meer ter sprake komen.

Voorspelbaar is de roep om toelating van vrouwen tot het priesterschap: “de actieve rol van vrouwen in de bestuursstructuren van de kerkelijke organen, de mogelijkheid voor vrouwen met een adequate opleiding om in parochies te preken, en een vrouwelijk diaconaat en priesterschap”. Een zinloze exercitie gezien het feit dat de laatste drie pontificaten expliciet hebben uitgesproken dat dit een onmogelijkheid is. In de politiek is alles voor discussie en debat vatbaar. In de Kerk niet. We hebben zoiets als een kerkelijke doctrine die niet onderhevig is aan tijd en plaats. Maar het werkdocument lijkt werkelijk alles ter discussie te stellen. Zo lezen we in par. 60: “De oproep tot bekering van de kerkelijke cultuur, voor het heil van de wereld, is concreet verbonden met de mogelijkheid om een nieuwe cultuur tot stand te brengen, met nieuwe praktijken en structuren”. En dan nog dit. “ De bisschoppen wordt gevraagd passende manieren te vinden om hun taak van validering en goedkeuring van het slotdocument uit te voeren en ervoor te zorgen dat het de vrucht is van een authentieke synodale reis, met respect voor het proces dat heeft plaatsgevonden en trouw aan de verschillende stemmen van het Volk van God in elk continent“. Kennelijk wordt het ambt van bisschop gereduceerd tot het simpelweg uitvoeren van wat uiteindelijk de grootste gemene deler is als uitkomst van een tombola van meningen. De uiteindelijke slotfase van het synodale proces kan niet anders dan uitpakken als een Poolse landdag. Het is voorspelbaar dat al degenen die hun zin niet krijgen zullen zeggen dat ze buitengesloten worden. Bij voorbaat is dit een recept voor een ramp. Als iedereen zijn zin krijgt – hetgeen eigenlijk niet mogelijk is – is de ramp compleet. Dan heeft de Kerk zichzelf verloochend en haar identiteit verkwanseld.

Bij de presentatie van het werkdocument maakte kardinaal Grech het wel heel bont door te stellen dat het de taak van de Kerk is om als versterker (amplifier) te functioneren van elk geluid vanuit de kerk, ook al staat het haaks op hetgeen de kerk altijd verkondigd heeft. Dat was ooit wel anders. In de tijd van de Contra Reformatie liet de kerk aan duidelijkheid niets te wensen over wat haar standpunten waren. Je overtuigt mensen door beargumenteerd en met volle overtuiging voor het katholieke geloof te staan. Je overtuigt niemand door alleen maar te luisteren en het daarbij te laten. Het vervelende is dat de bisschoppen de opdracht gegeven was te luisteren en vervolgens te documenteren wat er gezegd is. Deze rapporten zijn vervolgens verzameld op kerkprovincie niveau en vervolgens doorgestuurd naar Rome. Rapporten waarin de nodige ketterijen staan vermeld met de handtekening van de bisschoppenconferentie. We konden niet anders, maar ik ben er bepaald niet gelukkig mee. Menig kardinaal heeft dit geluid overigens ook geventileerd in Rome en daarbij nog meer eens de vraag gesteld wat synodaliteit nu eigenlijk is. Een helder antwoord bleef uit.

Jezus pakte het anders aan. Hij luisterde naar de twee teleurgestelde leerlingen die op weg waren naar Emmaus. Maar op een gegeven moment nam Hij het woord en maakte hen duidelijk dat ze op een dwaalspoor waren. Dat leidde ertoe dat ze omkeerden en naar Jeruzalem terugkeerden. Als wij niet omkeren eindigen we in Emmaus en zijn we nog verder van huis dan we al zijn.

Een ding is mij wel duidelijk. God is buiten beeld in dit vermaledijde synodale proces. De Heilige Geest heeft er volstrekt niets mee te maken. Onder de protagonisten van dit proces bevinden zich mij iets te veel verdedigers van het homohuwelijk, lieden die abortus niet echt een probleem vinden en zich nooit echt verdedigers tonen van het rijke geloofsgoed van de kerk, die vooral aardig gevonden willen worden door hun seculiere omgeving. Hoe onpastoraal, hoe liefdeloos. Mensen willen oprechte antwoorden. Ze willen niet naar huis gaan met nog meer vragen. Je houdt de mensen af van het heil. Ik ben inmiddels afgehaakt bij het synodaal proces.

+Rob Mutsaerts

Bron: https://vitaminexp.blogspot.com/

Wil u meer lezen over bijvoorbeeld ‘Synode over synodaliteit‘? Klik dan hier, of klik één van de andere ’tags’ boven of onder aan deze post.

221106 [V000]