Vanaf 10 uur vanochtend vond in de Vaticaanse Basiliek de Heilige Mis “pro eligendo Romano Pontifice” plaats. De mis werd gecelebreerd door de kiesgerechtigde kardinalen en voorgezeten door de deken van het College van Kardinalen, mgr. Giovanni Battista Re. Hieronder publiceren we de preek uitgesproken in het Italiaans, vertaald in het Nederlands
Preek van kardinaal Giovanni Battista Re
Sint-Pietersbasiliek, 7 mei 2025 – In de Handelingen van de Apostelen lezen we dat, na de Hemelvaart van Christus en in afwachting van het hoogfeest van Pinksteren, allen standvastig en eensgezind volhardden in gebed, samen met Maria, de moeder van Jezus (cf. Hand. 1,14).
Dat is precies wat wij ook doen, enkele uren voor het begin van het conclaaf, onder het toeziend oog van de Heilige Maagd daar naast het altaar, in deze basiliek die oprijst boven het graf van de apostel Petrus. We voelen ons verenigd met het hele volk van God met zijn geloof, zijn liefde voor de paus en zijn vertrouwvolle verwachting. We zijn hier om de hulp van de Heilige Geest aan te roepen, te smeken om zijn licht en kracht, opdat de paus wordt gekozen die de Kerk en de mensheid op dit moeilijke en complexe keerpunt in de geschiedenis nodig hebben.
Bidden, onder aanroeping van de Heilige Geest, is de enig juiste en passende benadering, terwijl de kiesgerechtigde kardinalen zich voorbereiden op een daad van de grootste menselijke en kerkelijke verantwoordelijkheid en op een keuze van uitzonderlijk belang; een menselijke daad waarbij elke persoonlijke overweging moet worden losgelaten en alleen de God van Jezus Christus en het welzijn van de Kerk en de mensheid in gedachten en in het hart moeten zijn.
In het zojuist verkondigde evangelie, weerklinken woorden die ons voeren naar de kern van de uitzonderlijke boodschap en nalatenschap van Jezus, die Hij aan zijn apostelen heeft toevertrouwd op de avond van het laatste Avondmaal in het Cenakel: “Dit is mijn gebod: dat jullie elkaar liefhebben zoals ik jullie heb liefgehad”. En alsof hij wilde preciseren wat “zoals ik jullie heb liefgehad” betekent en om aan te geven hoe ver onze liefde moet reiken, zegt Jezus vervolgens: “Niemand heeft een grotere liefde dan deze: zijn leven te geven voor zijn vrienden” (Joh. 15: 12-13).
Het is deze boodschap van de liefde, die Jezus een “nieuw” gebod noemt. Nieuw omdat het de vermaning uit het Oude Testament, die luidde: “Doe aan anderen niet wat je niet wilt dat zij jou doen”, omzet naar iets positiefs en aanzienlijk uitbreidt.
De liefde die Jezus openbaart, kent geen grenzen en moet de gedachten en daden van al zijn discipelen kenmerken, die in hun gedrag altijd authentieke liefde moeten tonen en zich moeten inzetten voor de opbouw van een nieuwe beschaving, die Paulus VI de “beschaving van de liefde” noemde. Liefde is de enige kracht die de wereld kan veranderen.
Met een verrassend gebaar gaf Jezus ons bij het begin van het Laatste Avondmaal een voorbeeld van deze liefde:om anderen te dienen heeft hij zich voorovergebogen, om de voeten van de apostelen te wassen, zonder onderscheid, zonder Judas uit te sluiten die hem zou verraden.
Deze boodschap van Jezus sluit aan bij wat we in de eerste lezing van deze misviering hebben gehoord, waarin de profeet Jesaja ons eraan herinnerde dat de fundamentele eigenschap van herders liefde is tot volledige zelfgave toe.
Uit de liturgische teksten van deze eucharistische viering klinkt dan ook een oproep tot broederlijke liefde, tot wederzijdse hulp en tot inzet voor de kerkelijke gemeenschap en voor universele menselijke broederschap. Het behoort tot de taken van elke opvolger van Petrus om gemeenschap te bevorderen: gemeenschap van alle christenen met Christus; gemeenschap van de bisschoppen met de paus; gemeenschap van de bisschoppen onderling. Geen op zichzelf betrokken gemeenschap, maar een gemeenschap die volledig gericht is op de gemeenschap tussen personen, volkeren en culturen, en die het ter harte gaat dat de Kerk steeds een “thuis en school van gemeenschap” is.
Verder is de oproep tot het bewaren van de eenheid van de Kerk waartoe Christus de apostelen opriep zeer indringend. De eenheid van de Kerk is door Christus gewild; een eenheid die geen uniformiteit betekent, maar een hechte en diepe gemeenschap in verscheidenheid, op voorwaarde dat men volledig trouw blijft aan het evangelie.
Elke paus blijft Petrus en zijn missie belichamen en vertegenwoordigt zo Christus op aarde; hij is de rots waarop de Kerk is gebouwd (cf. Mt. 16:18).
De verkiezing van de nieuwe paus is niet zomaar een wisseling van personen, maar altijd de terugkeer van de apostel Petrus. De kiesgerechtigde kardinaal zullen hun stem uitbrengen in de Sixtijnse Kapel, waar – zoals de apostolische constitutie Universi dominici gregis stelt – “alles bijdraagt tot het besef van de aanwezigheid van God, voor wiens aangezicht ieder zich op een dag zal moeten verantwoorden”.
In zijn Romeinse Triptiek sprak paus Johannes Paulus II de wens uit dat in de uren van stemmingen rond deze zwaarwegende beslissing, het dreigende beeld van Jezus als Rechter van Michelangelo’s fresco ieder zou herinneren aan de omvang van de verantwoordelijkheid om de “meest verheven sleutels” (Dante) in de juiste handen te leggen.
Laten we daarom bidden dat de Heilige Geest, die ons in de afgelopen honderd jaar een reeks werkelijk heilige en grote pausen heeft geschonken, ons een nieuwe paus schenkt naar het hart van God, voor het welzijn van de de Kerk en de mensheid.
Laten we bidden dat God de Kerk een paus schenkt die het beste in staat is om ieders geweten tot leven te wekken, als ook de morele en spirituele energieën in de huidige samenleving, die gekenmerkt wordt door grote technologische vooruitgang, maar die God vergeet.
De wereld van vandaag verwacht veel van de Kerk voor het behoud van die fundamentele menselijke en spirituele waarden, zonder welke het samenleven niet beter zal worden en geen goed zal brengen voor de toekomstige generaties.
Moge de Heilige Maagd Maria, Moeder van de Kerk, met haar moederlijke voorspraak voor ons optreden als intercessie, opdat de Heilige Geest de geesten van de kiesgerechtigde kardinalen verlicht en hen eensgezind maakt in de verkiezing van de paus die onze tijd nodig heeft.
+ Kardinaal Giovanni Battista Re
[Originele tekst: Italiaans] – Vertaling: EWTN Lage Landen (AV)
Meer lezen over het conclaaf? Klik dan hier
H.Mis-pre-conclaaf foto credit Daniel Ibanez
H.Mis-pre-conclaaf foto 2 credit Daniel Ibanez
H.Mis-pre-conclaaf foto 3 credit Daniel Ibanez
H.Mis-pre-conclaaf foto 4 credit Daniel Ibanez
