4 december 2025 – Seminaristen van het Grootseminarie Sint-Paulus op het Indonesische eiland Flores. Foto: Grootseminarie Sint-Paulus, Flores, Indonesië
Bryan Lawrence Gonsalves, CNA Nieuws
Op het tropische eiland Flores vormt een dicht netwerk van seminaries, gerund door verschillende religieuze ordes, honderden toekomstige priesters, die nu in bisdommen en missieposten op alle continenten werkzaam zijn.
Ongeveer 800 kilometer ten oosten van Bali ligt het eiland Flores, een beroepsopleidingscentrum dat niet alleen Indonesië, maar katholieke gemeenschappen over de hele wereld van seminaristen voorziet. Het katholicisme deed hier voor het eerst zijn intrede in de 16e eeuw, toen Portugese specerijenhandelaren missionarissen meebrachten naar het ruige, bergachtige eiland. Tegenwoordig is het geloof diep geworteld: meer dan 80% van de 2 miljoen inwoners van het eiland is katholiek.
Flores heeft verschillende seminaries, waarvan de meeste geclusterd zijn rond Maumere aan de noordkust van het eiland. Religieuze congregaties, waaronder het Gezelschap van het Goddelijk Woord (SVD), de Reguliere Geestelijken van Somasca, de Rogationisten, de Paters Vocationisten en de Karmelieten, hebben daar allemaal seminaries, waardoor een dicht netwerk van beroepsopleidingen is ontstaan dat elders in Azië zelden te vinden is.
Aartsbisschop Paulus Budi Kleden van het aartsbisdom Ende, een missionaris van het Goddelijk Woord en afkomstig van Flores, benadrukte het belang van het eiland, niet alleen voor de Indonesische Kerk, maar ook voor bisdommen en religieuze congregaties over de hele wereld.
“Veel van de alumni van deze seminaries werken buiten het land”, merkte hij op, waarmee hij de bijdrage van het eiland aan de wereldwijde geestelijkheid benadrukte. Een bloeiend systeem van kleine seminaries voedt deze pijplijn, die momenteel 650 leerlingen telt op het niveau van de middelbare school.
“Zodra de leerlingen hun school hebben afgerond, kunnen ze kiezen voor bisdommen of verschillende congregaties”, legde Kleden uit. “We beperken hun keuze niet.”
Paus Franciscus zinspeelde op de reputatie van Flores in een preek over het religieuze leven in 2022, waarin hij grapte dat sommige congregaties “naar een eiland in Indonesië” kijken wanneer ze op zoek zijn naar roepingen. Deze opmerking, gemaakt in een bredere reflectie over vernieuwing in het gewijde leven, erkende op subtiele wijze het mondiale belang van het eiland als bron van seminaristen.
Een opmerkelijke instelling op Flores is het Grootseminarie Sint-Paulus, gelegen op de heuveltop van Ledalero en in 1937 opgericht door missionarissen van het Goddelijk Woord. Het begon met SVD-novicen, maar verwelkomde al snel lokale jongeren die zich geroepen voelden tot het priesterschap, evenals studenten van andere religieuze ordes. Tot op heden heeft het seminarie bijna 1.500 SVD-missionarissen opgeleid, waarvan er ongeveer 500 in meer dan 70 landen over de hele wereld werkzaam zijn.
Seminaristen van het Grootseminarie Sint-Paulus op het eiland Flores in Indonesië smeden banden
tijdens een gezamenlijke avondactiviteit. Foto: Grootseminarie Sint-Paulus
In Ledalero studeren seminaristen vier jaar filosofie, gevolgd door twee jaar theologie, en voltooien ze één tot twee jaar pastorale dienst voordat ze worden gewijd. Degenen die tot de conclusie komen dat het priesterschap niet hun roeping is, kunnen op elk moment het programma verlaten en een bachelordiploma behalen aan de nabijgelegen katholieke school voor filosofie van Ledalero.
Volgens priester van het Goddelijk Woord Sefrianus Juhani, die professor aan het Grootseminarie Sint-Paulus is, blijven religieuze roepingen “vrij dynamisch”. Hij merkte op dat het jaarlijkse aantal inschrijvingen na het noviciaat bijna nooit onder de 50 ligt, wat hij ziet als bewijs dat de geest voor roepingen nog steeds springlevend is in Indonesië, ondanks culturele en sociale uitdagingen.
Maar kwantiteit is nooit de prioriteit van het seminarie. Juhani benadrukte dat de opleiding van Ledalero gericht is op het vormen van emotioneel volwassen, gedisciplineerde en spiritueel gewortelde mannen – priesters die eerlijk en gepassioneerd zijn, klaar om te dienen, niet om roem of sociale status na te streven. Het pad is lang en veeleisend, gaf hij toe, “maar het doel verandert nooit.”
Juhani wees op de digitale wereld als een grote uitdaging voor seminaristen. “Onze seminaristen leven in een snel veranderende informatieomgeving”, zei hij. “Vaak verspreidt deze omgeving desinformatie, nepnieuws en een kortzichtige mentaliteit.” Dergelijke invloeden maken het volgens hem moeilijker voor jonge mannen om stilte en reflectie te cultiveren, wat essentieel is voor spirituele groei.
Om deze innerlijke ruimte te beschermen, hanteert het seminarie strenge beperkingen op het gebruik van elektronische apparaten, waarbij wifi alleen tijdens bepaalde uren beschikbaar is – een beleid dat niet bedoeld is om te straffen, maar om zelfregulering en spirituele focus bij te brengen.
“Sommigen proberen de regels te omzeilen”, gaf Juhani toe, “maar wij zien dat als onderdeel van hun karaktervorming en persoonlijke verantwoordelijkheid.”
Financiën vormen een andere uitdaging. Met meer dan 320 seminaristen zijn de middelen vaak schaars. Priesters en broeders dragen alles bij wat ze verdienen, van lesgeven tot kleine landbouwprojecten, terwijl families het seminarie ondersteunen waar ze kunnen.
Toch voldoet de financiering zelden aan de behoeften. Hoewel seminaristen een maandelijkse toelage krijgen, moeten ze nog steeds hun eigen financiën beheren en als ze vinden dat ze meer nodig hebben, werken ze daarvoor op het land. Om economische zelfredzaamheid te ontwikkelen, oogst de gemeenschap uit haar eigen tuinen en houdt ze varkens en kippen voor voedsel.
De seminaristen hebben zeer uiteenlopende familieachtergronden. “Sommigen komen uit welgestelde families, anderen uit bescheiden families”, merkte Juhani op. Sommigen zijn opgegroeid als enig kind, anderen met veel broers en zussen.
Deze diversiteit, zei hij, verrijkt de priesteropleiding actief. Door samen te leven en te studeren leren seminaristen “interculturele, intertalige en interpersoonlijke broederschap” op te bouwen, een solidariteit die centraal staat in hun priesterlijke identiteit.
Een seminarist voert voert pastorale activiteiten uit op een lokale school op het eiland Flores, Indonesië. Bron: Grootseminarie Sint-Paulus
Het dagelijks leven in Ledalero volgt een gedisciplineerd ritme van gebed, studie en werk. De ochtenden beginnen met meditatie en mis, gevolgd door colleges, schrijfopdrachten en handenarbeid die “verantwoordelijkheid, teamwork en nederigheid” bijbrengen. Seminaristen koken hun eigen maaltijden en brengen hun avonden door met koorzang, schrijfworkshops en culturele clubs, waarbij ze het zelfvertrouwen, de creativiteit en de sociale vaardigheden ontwikkelen die essentieel zijn voor hun toekomstige pastorale werk.
In het weekend worden de seminaristen de bredere gemeenschap ingezogen – ze begeleiden jongeren, verblijven bij dorpsgezinnen, bezoeken gevangenen en patiënten met hiv. Hun vorming blijft niet beperkt tot de klaslokalen. Seminaristen zijn actief in milieubescherming, nemen deel aan protesten tegen mijnbouwprojecten en helpen bewoners hun zorgen kenbaar te maken via de gedrukte media.
Toen de Lewotobi-vulkaan in juli en opnieuw in oktober uitbarstte, waren de studenten van Ledalero ter plaatse om te helpen bij de evacuatie en de hulpverlening. Deze ontmoetingen, merkte Juhani op, zijn bedoeld om een geest van dienstbaarheid en solidariteit te cultiveren, door seminaristen in contact te brengen met de mensen die zij in de komende jaren hopen te dienen.
Seminaristen helpen slachtoffers van de uitbarsting van de Lewotobi op het eiland Flores in juli 2025. Foto: Grootseminarie Sint-Paulus
“Ledalero is niet alleen een plek om theologie te leren, maar ook een school voor het leven”, aldus Juhani. Het eenvoudige, broederlijke en nieuwsgierige gemeenschapsleven heeft van Ledalero een levendig centrum van vorming in Indonesië gemaakt.
Elk jaar komen er nieuwe jonge mannen aan met verschillende verhalen, verschillende dromen en hetzelfde verlangen om iets groters dan zichzelf te dienen. In hun vroege ochtendgebeden, hun lange studiedagen en hun gezamenlijke maaltijden, gekookt op eenvoudige fornuizen, zetten ze een roeping voort die niet weg wil gaan.
Bron: https://www.ncregister.com/cna/cna-20251129-flores-seminarians dd 29 november 2025
Vertaling EWTN Lage Landen (HR)
Gerelateerd
