Waarom Sint Ignatius van Loyola een heilige is voor moeilijke tijden

31 juli – Beeldhouwwerk van Sint Ignatius van Loyola in de Sint-Pietersbasiliek in het Vaticaan. Foto: Vasiliil/ Shutterstock

National Catholic Register, 04:00 uur (CNA).

Toen Ignatius van Loyola met een verbrijzeld been aan bed gekluisterd lag, verdwenen al zijn grote dromen en plannen. Arrogant, koppig en opvliegend van aard, was Ignatius een soldaat in hart en nieren, en hij blonk uit op het slagveld.

Tot nu toe lag zijn leven als soldaat van Spanje voor hem: simpel, rechtlijnig en glorieus. Maar dit keer had een vliegende kanonskogel een van zijn benen vernield. Zijn glorieuze militaire carrière was voorbij. Ignatius stond op een dood spoor.

Dit was slechts het eerste van vele doodlopende wegen, maar ze waren uiteindelijk onlosmakelijk verbonden met het worden van een heilige.

Het is soms makkelijk om je voor te stellen dat het pad van de heiligen naar heiligheid eenvoudig was, dat wat ze ook mochten hebben geleden door ziekte of beproeving, ze tenminste duidelijk wisten wat Gods wil voor hen was. Maar bijna 20 jaar na zijn bekering had Ignatius weinig idee wat hij aan het doen was. Hij worstelde met falen, teleurstelling, ziekte en zware geestelijke duisternis. Zijn reis geeft ons een strijdplan om onze eigen doodlopende wegen te navigeren.

Een plotseling einde kan een nieuw begin zijn

Velen kennen het basisverhaal van Ignatius’ beroemde bekering aan zijn ziekbed: Verveeld en rusteloos vroeg hij om romans over romantiek en ridderschap, maar hij kreeg de “Levens van Christus en de Heiligen.” Die soldatenijver die zich eerder voedde met avonturen van dolende ridders en glorieuze veldslagen vond nieuwe energie in de onzelfzuchtige ijver van de heiligen. Ignatius gaf zijn leven onvoorwaardelijk aan Christus. Wat aanvankelijk leek op het einde van al zijn dromen werd plotseling de deur naar een geheel nieuw leven.

Geïnspireerd door de ijver van de heiligen begon Ignatius onmiddellijk aan een intens regime van gebed, offer en armoede. Maar zijn gebed werd geplaagd door scrupules en depressie. Ignatius werd zo gekweld dat hij volgens New Advent/Catholic Encyclopedia zelfs werd verzocht zich van het leven te beroven.

Hoewel overweldigd door deze duisternis, hield Ignatius vast aan het besef dat elke neiging tot angst en wanhoop niet van God kwam. Die kennis bood ongetwijfeld in het begin weinig troost, maar langzaam vond Ignatius verlichting. Door doorzettingsvermogen in gebed en totaal vertrouwen in de liefdevolle goedheid van God liep hij door wat de donkerste nachten van zijn leven moeten zijn geweest en kwam er aan de andere kant uit.

Grote heiligheid wordt gesmeed in dagelijkse offers

Ignatius verloor nooit zijn liefde voor gebed en offer, en de inzichten die hij verkreeg in de contemplatie werden zijn beroemde “Geestelijke Oefeningen.” De jezuïetenorde begon als een groep universitaire vrienden die hij bijeenbracht om deze “geestelijke oefeningen” te bidden.

Door gebed, offer en geduldig lijden vormde Ignatius zijn eigen ziel in deugd, en door zijn geestelijke inzichten kon hij vele van Europa’s scherpste jonge geesten leiden naar een leven gewijd aan de Kerk.

Onze talenten zijn gaven van God

Vanaf het begin verlangde Ignatius ernaar missionaris te zijn. Hij was een geboren leider en soldaat, met al het dynamisme, de overtuiging, moed en uithoudingsvermogen die nodig zijn voor het moeilijke missionaire leven. Hij droomde ervan de Turken in het Heilige Land te bekeren. Maar dit plan mislukte toen hem de toegang tot Jeruzalem werd geweigerd door de Franciscanen die belast waren met het toezicht op de christenen daar, aldus Warren Carroll’s “The Cleaving of Christendom.”

Teleurgesteld keerde Ignatius terug naar Spanje om daar te prediken en les te geven, maar hij werd gearresteerd door de inquisitie, die vreesde dat een ongeletterde leraar onbedoeld ketterijen zou verspreiden.

Toch doofde zijn missionaire vuur niet. De Kerk had dringend missionarissen nodig — alleen niet op de manier die Ignatius zich had voorgesteld. Europa wankelde in de chaos van de Protestantse Reformatie. De mensen hadden heldere onderrichtingen en vurige voorbeelden van heiligheid nodig om hen terug te brengen naar de Kerk.

Ignatius had geen formele opleiding. Hij was nauwelijks de man om een orde van leraren te stichten, en hij had zeker geen groots plan om de problemen van het christendom aan te pakken. Maar hij zag tenminste in dat als hij een effectieve missionaris wilde zijn in de huidige cultuur, hij goed opgeleid moest zijn, en hij had zeker het nodige enthousiasme en de koppigheid om die moeilijke taak op zich te nemen. Dus ging hij de volgende 11 jaar naar school, beginnend op de lagere school met jongens en daarna filosofie en theologie studerend aan de beste universiteiten van Spanje en Frankrijk.

Het was tijdens zijn universiteitsjaren dat de “Sociëteit van Jezus” werd gevormd. Deze mannen voelden zich aangetrokken tot Ignatius’ ijver en heiligheid en kwamen bij hem voor advies en aanmoediging. Hij bracht hen bijeen, en al snel werd er een broederschap geboren. De vrienden werden priester gewijd en stelden zich nederig ten dienste van de paus.

De jezuïeten werden op missie gestuurd om overal in Europa en in de nieuwe missiegebieden in het Verre Oosten te onderwijzen en prediken. Ignatius zelf werd alleen in Rome gelaten om de zaken van de orde te beheren. Maar hij had altijd een talent voor leiderschap gehad en gaf instructies, moedigde aan en organiseerde van een afstand.

Binnen een paar jaar waren de jezuïeten overal gevraagd. Ignatius had missionaris willen zijn in vreemde landen, maar hij liet de Heer hem terugleiden naar zijn geboorteland Spanje, naar de zware taak van onderwijs, en uiteindelijk gebruikte hij zijn talenten van overtuigingskracht en charisma om een van de leiders van de Katholieke Reformatie in Europa te worden.

Een beschermheilige voor moeilijke tijden

Sint Ignatius is een grote beschermheilige voor mensen die moeilijke tijden doormaken. Of het nu gaat om het maken van moeilijke keuzes, het herstellen van onverwachte gebeurtenissen, het doorstaan van fysieke ziekte of geestelijke duisternis, Ignatius van Loyola stond voor vergelijkbare situaties.

In de periode van zijn leven waarin hij zich eigenlijk had moeten settelen in een vaste carrière, geld en eer verdienen, en zich voorbereiden op een comfortabel pensioen, herzag Ignatius zijn gehele wereldbeeld. Niet alleen maakte hij een ommekeer toen hij van soldaat van Spanje tot soldaat van Christus werd, maar hij stond daarna ook vele beproevingen van ziekte, vervolging, twijfel en falen tegenover. Ignatius gaf zich volledig aan Christus, maar dat betekende niet dat zijn roeping duidelijk was.

Uiteindelijk werd Ignatius door gebed, offer en studie de heilige stichter van de jezuïetenorde. Zonder enige verwachting van grootheid wijdde hij zich eraan voor de Heer te doen waar hij het beste in was. Hij vormde zijn eigen ziel in deugd, en met zijn aangeboren passie en leiderschapstalent begon hij zijn vrienden te verzamelen en te leiden in hetzelfde heilige leven. Bijna per ongeluk (en toch natuurlijk helemaal niet bij toeval) vonden de groep zichzelf met een missie om de Kerk te dienen op een moment dat de Kerk ze dringend nodig had.

Weet Ignatius toen op die dag lang geleden, toen zijn been onder hem werd weggeschoten, hoe in datzelfde jaar de vierjarige poging van de Kerk om tot verzoening met Maarten Luther te komen een hoogtepunt bereikte. Omdat het niet lukte Luther te bewegen zijn ketterij terug te nemen, sprak de Kerk hem formeel de ban uit. De geestelijke strijd om Europa was begonnen.

Op dit moment in de geschiedenis had God een missionaris en hervormer nodig met de moed, ijver en praktische ervaring om de verwarring en chaos in Europa het hoofd te bieden en het geloof naar pas ontdekte landen te brengen. Hij koos Ignatius van Loyola.

Dit verhaal werd eerst gepubliceerd door de National Catholic Register, CNA’s zuster-nieuwspartner, en is aangepast door CNA.